به گزارش روابط عمومی مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق، به‌منظور معرفی هسته‌های فناور مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق و آشنایی علاقه‌مندان عرصه صنایع خلاق و فرهنگی با ایده‌های جدید و ایده‌پردازان، به گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن موسوی «مدیر هسته فناور ضیاء الصالحین» پرداختیم که متن این مصاحبه را در ذیل می‌خوانیم:
معرفی و شرح مسیر تحصیلی و حرفه‌ای
سؤال: برای بخش اول، لطفا به معرفی مختصر خودتان بفرمایید، اعم از اینکه رشته‌های تحصیلی‌تان چه بوده است و کجا تحصیل کرده‌اید؟ تا اینکه مخاطب ما بعد از خواندن صحبت‌های شما متوجه شود که آدم‌هایی که در حوزه‌ی کسب و کار فعالیت می‌کنند، خیلی ماوراء زمینی نیستند و از جنس خودشان هستند. فرصت در اختیار شماست، بفرمایید.
پاسخ: بنده سید حسن موسوی هستم. مدرک دیپلم خود را در رشته ریاضی گذراندم و مدتی در دانشگاه هنر تحصیل کردم و سپس وارد حوزه علمیه شدم؛ اکنون در مرحله امتحانات پایانی سطح سه حوزه علمیه هستم.
تجربیات پیش از شکل‌گیری ایده «ضیاء الصالحین»
سؤال: تجربیاتی که قبل از ایده ضیاءالصالحین داشته‌اید را بیان بفرمایید و در مورد استارتاپ‌تان توضیح دهید.
پاسخ: من حدود ۱۶ سال است که در فضای مجازی فعالیت دارم و از سال ۱۳۹۳ به‌صورت حرفه‌ای مشغول به فعالیت در سایت و عرصه رسانه شدم و مدتی در معاونت تبلیغ حوزه علمیه همکاری داشتم و پیش از آن، در سایت بلاغ وابسته به معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم فعالیت داشتم و نزدیک به ۸۰ درصد ویژه‌نامه‌ها را ما آماده کردیم؛ در ادامه هم ایده ضیاءالصالحین به حدی رشد کرد که تمام وقت ما در اینجا بود.
ضیاء الصالحین بدون حمایت و به‌صورت جهادی اداره می‌شود (مگر در مواردی) و این امر ما را به سمت تجاری‌سازی سوق داد.
* شکل‌گیری ایده و رشد اولیه «ضیاءالصالحین»
سؤال: ایده‌ی اولیه‌ی ضیاءالصالحین کجا شکل گرفت؟
پاسخ: در گذشته در دفتر تبلیغات اسلامی دوره‌های استارتاپی برگزار می‌شد که ایده اولیه ضیاءالصالحین در آنجا شکل گرفت که سایت ضیاءالصالحین یک مجله اینترنتی است.. فعلاً در قالب سایت فعالیت داریم و بخش درآمدزایی ما از طریق فروش پهنای باند، تبلیغات، تأمین محتوا برای نهادهای دیگر می‌باشد.
* از کسب رتبه ۱۳۰۰ تا ترور دیتاهای دینی/ بازدید روزانه ۳۰ هزار IP از سایت ضیاءالصالحین
سؤال: چه مسئله‌ای باعث شد ایده‌ی ضیاءالصالحین شکل بگیرد؟
پاسخ: مجموعه ما فعالیت‌های فرهنگی – اجتماعی زیادی را به‌صورت جهادی در شهرستان پارس‌آباد مغان با مبنای اصیل اسلامی دارد و اسم ایده هم از روی همین مجموعه برگرفته شده است.
با توجه به دغدغه‌هایی که داشتیم خلأهایی را در فضای مجازی در حوزه دین احساس کردیم و تلاش عمده ما بر این بود که جزء ۵۰ سایت برتر کشور باشیم، ولی هنوز برای رسیدن به این چشم‌انداز، فعالیت‌هایمان ادامه دارد.
رتبه سایت ما در گذشته ۱۳۰۰ بود، که در حال حاضر به دلیل پاره ای از مشکلات در رتبه ۲۵۰۰ هستیم و علت این امر ترور دیتای ما بود.
سؤال: رقیب داخلی یا خارجی دارید؟ اگر رقیبی دارید، مزیت رقابتی شما چیست؟
پاسخ: شبیه کار ما را سایت تبیان و راسخون هستند که کار مجله فرهنگی انجام می‌دهیم ولی تفاوت ما در نحوه ارائه بوده و مطالب سایت ضیاءالصالحین کامل‌تر است، مثلا یک فایل مداحی را در سه قالب صوت، کلیپ و متن بارگذاری می‌کنیم و یا در برخی از سایت‌ها منابع را ذکر می‌کنند اما بعد از جستجو به نتیجه‌ای نمی‌رسد ولی در سایت ضیاءالصالحین همه منابع تحقیق شده است و در حال حاضر بیش از ۴۰ هزار محتوای دینی داریم.
سؤال: سایت ضیاءالصالحین به چه طریقی درآمدزایی می‌کند؟
پاسخ: یک سری فعالیت‌های بالفعل مثل تبلیغات، پهنای باند و تأمین محتوا داریم ولی در مورد تأمین محتوای خاص به‌صورت پروژه‌ای و قراردادی با سایر مجموعه‌ها همکاری می‌کنیم، چون نیروی انسانی کم داریم و احتمال دارد از هدف اصلی بمانیم، خیلی گسترده وارد فضای درآمدزایی نشده‌ایم.
* بازدید روزانه ۳۰ هزار IP از سایت ضیاءالصالحین
سؤال: روزانه چه مقدار بازدید از این سایت صورت می‌گیرد؟
پاسخ: تقریباً روزانه ۳۰ هزار IP داریم که هر کدام از ۳ تا ۷ صفحه این سایت بازبینی می‌کنند.
* حضور شانه‌به‌شانه طلاب، دانشجویان، معلمان و دانش‌آموزان به منظور ارائه محتوای دینی در ضیاءالصالحین
سؤال: ترکیب تیم‌تان به چه صورت است؟
پاسخ: از قشرهای مختلف دانش‌آموز، معلم، طلبه و دانشجو وجود دارند.
سؤال: یک کارآفرین حوزه فناوری، هنگام تیم‌سازی باید چه نکاتی را در نظر بگیرد؟
پاسخ: در این مورد بیشتر به تخصص کاری و تعهد اخلاقی در حوزه فعالیتی تأکید داریم. باید آنلاین و تایم‌لاین باشد و باید استانداردها شناسایی و نیروها بر اساس مبانی و چشم‌اندازهای مدنظر به‌روزرسانی شوند تا ماندگارتر باشند و بتوانند به فعالیت‌شان ادامه دهند.
لحظه به لحظه اعضای تیم نیاز به آموزش و تخصص دارد و هر لحظه تأخیر در آموزش یا عدم حضور درکنار تیم باعث می شود از سایر اعضا عقب بمانند لذا به آموزش تأکید داریم.
* پیشنهاداتی برای علاقه‌مندان ورود به عرصه ایده‌پردازی
سؤال: برای کسانی دارید که تازه می‌خواهند وارد مسیر خلاقیت و ایده‌پردازی شوند، چه پیشنهادی دارید؟
پاسخ: سعی کنند روی خلاقیت و نوآوری تمرکز کنند و در بحث محتوایی و تخصصی چشم‌انداز داشته باشند و این موارد باید جزء دغدغه‌ها باشد، یعنی قبل از شروع به این نکات فکر کنند، در غیر این‌صورت در مسیر می‌مانند.
سؤال: برای توسعه محصول چه قدم‌هایی پیش رو دارید؟ برای ورود به بازار چطور؟
پاسخ: بیشترین اقدامات در حوزه فنی بوده، یعنی عمده تغییرات در قالب سایت یا ارتقا فنی آن است. باید بر نمایه‌های موضوعی تمرکز باشد و حامی برای تأمین این نیازها وجود داشته باشد که خیلی به سرعت به توسعه می‌رسد.
ما روی بحث فنی خیلی تمرکز کرده‌ایم؛ ما برنامه‌ریزی هایی کرده‌ایم که به‌عنوان مثال، قالب سایت را تغییر دهیم تا با استانداردهای جهانی سازگاری پیدا کند که بیشترین چالش فکری ما در این زمینه است.
در بحث ورود به بازار برنامه‌ریزی‌هایی با دوستان‌مان در تهران و قم داشته‌ایم و توافقاتی با شهرداری صورت گرفته است که بعد از نهایی شدن اعلام می‌کنیم.
سؤال: در مسیر خود با چه چالش‌هایی مواجه شدید؟
پاسخ: چالش‌های بسیار زیادی داشتیم، مثلا یکی از چالش‌های مسیر ما، ترور سرورمان بود که خیلی از دیتاهای ما با مشکل مواجه شد، این تهدید برای ما تبدیل به فرصت گردید و باعث شد ما سرور تهیه کنیم و به فعالیت‌مان ادامه دهیم؛ البته این مشکلات جزیی از کار است.
سؤال: نظرتان در رابطه با وضعیت حاضر اکوسیستم استارتاپی چیست؟
پاسخ: اگر ما هر اکوسیستم را طبق نظریه مشهور، به یک موجود زنده تشبیه کنیم، این اکوسیستم برای ادامه چرخه حیات نیازمند ۶ مرحله تحقیق، امکان‌سنجی، توسعه، معرفی، رشد و بلوغ است.
با کمک مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق این مراحل تئوری، فعلیت پیدا می‌کند و طی می‌شود و این رشد دهی، پیوند و شبکه‌سازی بین افراد و مراکز مرتبط به یک مثلث رشد تبدیل می‌شود.
سؤال: لطفا در خصوص یک روز کاری عادی خودتان در فضای کاری مشترک توضیحاتی را بفرمایید.
پاسخ: در اوایل که لازم بود بوم کسب و کار آماده شود، ارتباطات عمیقی بین ما و مرکز و منتور به‌صورت روزانه بود و تیم‌سازی را پیش بردیم و اصل کارمان به‌خوبی پیش می‌رفت که این رفت‌وآمدها باعث شد تا تعاملات‌مان زیاد شود و با خیلی از تیم‌ها آشنایی‌هایی برای ما به‌وجود آمد که شاید برای همه تیم‌ها هم اتفاق بیفتد.
سؤال: به نظر شما فضای کار اشتراکی به افرادی که در آن محیط فعالیت دارند، چه کمکی می‌تواندداشته باشد؟
پاسخ: اگر کمترین کمک را در نظر بگیریم، به معرفی تیم‌ها به یکدیگر باید اشاره کرد.
سؤال: طی تجربه‌ی شما در فضاهای کاری اشتراکی چه چیزی بیشتر از همه به شما کمک کرده است؟
پاسخ: به دلیل این که روال تیم ما با سایر تیم‌ها متفاوت است، همین معرفی سایت ما به تیم‌های رسانه‌ای و فنی بسیار مفید بوده است.
* رساندن ایده به مرحله توسعه؛ دشوارترین قسمت مدیریت کسب و کار
سؤال: دشوارترین قسمت مدیریت کسب و کار چیست؟
پاسخ: سخت‌ترین بخش این مسیر، رساندن ایده به مرحله توسعه است.
با توجه به سرمایه کم و گذشتن از دره مرگ، توسعه خیلی سخت است که خیلی از تیم‌ها در این مرحله حذف می‌شوند و نیاز به یک سرمایه‌گذار خیلی مهم است و برای رساندن کسب و کار به بلوغ، تأمین سرمایه برای رشد کسب و کار نیاز ضروریست.
سؤال: چشم‌انداز استارتاپ شما چیست؟ مثلاً برای سال ۱۴۰۴، تیم شما در چه جایگاه و وضعیتی قرار خواهد گرفت؟
پاسخ: پیش‌بینی و چشم‌انداز ما این است در این مدت بتوانیم به‌عنوان یک شرکت خلاق توسعه یافته به مسیرهای فرهنگی و اقتصادی خود امیدوارانه نگاه کنیم و پیش برویم.
* تشویق به نشر معارف دینی بدون ذکر منبع
سؤال: برخی از سایت‌ها قید می‌کنند که “استفاده از محتوای سایت با ذکر منبع بلامانع است“ و ذکر منبع را الزام می‌کنند، این مسأله برای شما مهم است؟
پاسخ: خیر؛ ما معتقد هستیم در محتوای دینی و فرهنگی، هدف رسیدن محتوا به دست مخاطب بوده است؛ ما در بخش بین‌المللی این را قید کرده‌ایم که هر کسی به هر طریقی در بازنشر این مطلب کمک کند، تشکر هم می‌کنیم، حتی اگر استفاده تجاری هم باشد ولی به فرهنگ ناب اسلامی و نظام کمک کند، مانعی ندارد.
سؤال: در آخر چه توصیه‌‌ای برای استارتاپ‌ها دارید؟
پاسخ: ضمن تشکر از شما و همه دوستان در مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق، کسانی‌که می‌خواهند وارد این فضا شوند، روی پروژه خود تحقیق و بررسی کنند و همه جوانب را در نظر بگیرند، نه تک بعدی بنگرند.
یک نکته حیاتی این است که در همه کارها سختی جزئی از کار است و بن‌بست وجود ندارد، که در این شرایط می‌بایست امید داشته باشند، کما اینکه در قرآن هم آمده است «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا» و با توکل و تدبر و تکرار هر موفقیتی دست یافتنی است.
نتیجه‌گیری:
این مصاحبه نه تنها نیم‌نگاهی به سفر حرفه‌ای و نوآوری در عرصه استارتاپ‌های دینی است، بلکه الهام‌بخش تلاش برای تجاری‌سازی محتوا و رشد پایدار در فضای دیجیتال می‌باشد. نکات مطرح شده از معرفی فردی تا راهبردهای تیم‌سازی و توسعه محصول، درس‌هایی ارزشمند برای همه علاقه‌مندان به دنیای کسب و کار است.
با بهره‌مندی از تجربیات واقعی و پشت سر گذاشتن چالش‌های متعدد، می‌توان به موفقیت‌های بزرگ دست یافت؛ مهم آن است که همواره به یاد داشته باشیم: نوآوری و تعهد، کلیدهای طلایی پیشرفت در هر عرصه‌ای هستند.
مرجع: خانه خلاق و نوآوری اشراق
تاریخ خبر: ۲۸ آبان ۱۴۰۰
افزودن دیدگاه جدید